Zoeken in deze blog

maandag 4 augustus 2014

Finn Juhl in het Designmuseum (Gent)


Toen Katrien Laporte bij haar aantreden als directrice van het Gentse Designmuseum op 1 oktober 2013 in een interview gevraagd werd naar haar favoriete designer uit het verleden, noemde ze meteen Finn JUHL.

Finn JUHL (1912 - 1989), architect en meubeldesigner, mag met recht de vader van het Deense design genoemd worden. Samen met o.a. Arne Jacobsen en Hans J. Wegner behoort hij tot de grote namen van de 'Deense Modernen' op het vlak van architectuur en meubeldesign en is één van de eerste Deense designers die internationaal doorbrak.

Door zijn opleiding als architect bekeek hij het meubeldesign op een heel andere manier dan zijn tijdgenoten, door het perfecte samenspel tussen meubilair en ruimte. Hij investeerde volop in de sculpturale, monumentale vorm van zijn ontwerpen en werkte voor de technische uitvoering ruim twintig jaar nauw samen met de meubelmaker Niels Vodder. Als meubeldesigner was Juhl zelf autodidact.

Inspiratie haalde hij, naast zijn ruimtelijk inzicht, bovendien bij eigentijdse, Deense en internationale kunstenaars als Robert Jacobsen, Erik Thommesen, Henry Moore, Jean Arp, Barbara Hepworth,... maar eveneens in de Egyptische en Afrikaanse cultuur.




Finn Juhl had een zeer nauwe band met de Deense kunstenaars van zijn tijd. Reeds in de jaren 40 werd hij verzamelaar van de jonge Deense kunstscene met namen als Else Alfelt, Ejler Bille, Asger Jorn, Egil Jacobsen, Carl-Hennig Pedersen, Erik Thommesen,..., figuren die o.a. via de groep HØST en hun tijdschrift HELHESTEN de weg vrijmaakten voor de komst van Cobra.

Net zoals in de huidige tentoonstelling integreerde Finn Juhl hun kunstwerken ook tussen de presentatie van zijn meubels en uiteraard ook in zijn eigen woning (nu museum) uit 1942. 

De tentoonstelling in het Designmuseum schetst op een vrij beperkte ruimte (de benedenverdieping) een duidelijk gecompartimenteerd, maar vergelijkend beeld tussen de meubels van Finn Juhl en dat van zijn tijdgenoten en artistieke inspiratiebronnen.

Vanuit het oude museumhuis bereik je via een lange gang het achterliggende gedeelte. Die gang is momenteel aan beide zijden volgestouwd met plastic afval als aanloop naar de tentoonstelling 'No design to waste - Out to sea - The plastic garbage project' op het gelijkvloers.

Wij gaan een (letterlijk) trapje lager voor Finn JUHL en worden meteen ontvangen in zijn salon met verschillende voorbeelden van zijn iconische zetel 'Pelikanen' (1940), het laatste gecapitoneerd ontwerp en een perfect voorbeeld van zijn organische, sculpturale vormgeving. Rechts staat die zetel gepresenteerd in combinatie met de even organische wandsculptuur 'Attrå' (Verlangen) van Sigurjon Olafsson.



Sigurjón Olafsson, Attrå, 1940,
gepatineerd brons op hout, uitvoering 2010
Bruikleen: Sigurjón Ólafson Museum, Reykjavik, Ijsland
&
Finn Juhl, Pelikanen, 1940, walnotenhout, wol
Meubelmaker: Niels Vodder


Interessant is de confrontatie tussen Finn JUHL en Kaare KLINT, de oprichter van de Møbelskole (1924). De meeste Deense meubelontwerpers kregen daar hun opleiding, maar Finn Juhl was op dat vlak dus autodidact.

Verder zijn er podia waarop Finn Juhl nu eens Hans J. Wegner, dan wel Arne Jacobsen als tegenspeler krijgt. Opvallende combinatie is de bekende 'Myren' stoel (1952) van Jacobsen en de 'Karmstolen' van Finn,  beide met gebogen multiplexhout. Voor Finn was dat het eerste model dat geschikt bevonden werd voor industriële productie.

Een volgende sterke opstelling betreft twee sofa's, begeleid door houten sculpturen van Erik Thommesen. 'Poeten' (1941) van Juhl en 'Tremmesofa' (1945) van Hans J. Wegner en Barge Mogensen zijn vanuit verschillende uitgangspunten ontworpen.

Let ook op de mooie opstelling met Ole Wanscher, leerling, medewerker en later opvolger van Kaare Klint als professor in de Møbelskole. Wanscher liet zich vooral inspireren door 18de-eeuws zitmeubilair, zoals in deze 'Armstol' (1943).

Finn Juhl ging steeds verder in zijn experimentele omgang met sculpturaal meubeldesign, dat door Niels Vodder in de praktijk omgezet werd. Vodder was een kei in het realiseren van moeilijke houtverbindingen.


Kaare Klint, Røde stol, 1927, mahoniehout, Niger-geitenleer
Meubelmaker: Rud.Rasmussen
&
Finn Juhl, model NV44, Knoglestolen, 1944, wengéhout, leer
Meubelmaker: Niels Vodder

Met de 'Japanstolen' (1953) zit Finn Juhl 'in de hoek van' Mies Van der Rohe en zijn 'Barcelona Chair' (1929). Het model van Juhl werd als één-, twee- en driezit op grote schaal geproduceerd. Het schilderij 'Mont Gros' (1956) van Egon Mathiesen zorgt hier voor enige kleurrijke 'wanorde' in deze doordachte omgeving.

Tot daar slechts enkele verwijzingen. De tentoonstelling is klein genoeg om de aandacht gaande te houden en voldoende ruim om een overzicht te bieden van Finn Juhl als meubeldesigner in het perspectief van zijn tijd.

U hebt nog ruim de tijd om de vaste collecties op de eerste en tweede verdieping te bezoeken.



Wilhelm LundstrØm, Opstillung med kande og fad, 1937
olieverf op doek
&
Finn Juhl, model FJ45, 1945, walnotenhout, wol
Meubelmaker: Niels Vodder


Finn Juhl - een Deens designicoon

tot 12 oktober 2014
in
DESIGN MUSEUM
Jan Breydelstraat 5
9000 GENT

dinsdag tot zondag: 10 - 18 uur





© Art Spotter voor WATERSCHOENEN




Geen opmerkingen: